Se está xerando unha auténtica febre de especulación, que lanza man de todos os instrumentos legais e, outro menos, estafando, de forma fraudulenta as economías mundiais
Por Jose Vieira
Imos definir, axiña, acerca de cada un dos termos que dan orixe ao título deste texto. Comezaremos por:
Alucinación: é unha falsa percepción de obxectos ou acontecementos, de natureza sensitiva.
Ilusión: pode ser a esperanza, con ou sen calquera base real, de esperar que aconteza calquera cousa que moito queremos ou desexamos. Tamén se pode asociar á alegría de esperar que se produza, determinado acontecemento, que intensamente desexamos.
Mergullemos un pouco máis nas súas diferenzas e así temos.
A alucinación é unha percepción que non corresponde a nengun estímulo físico externo. No entanto, as persoas os senten como sendo esa percepción sexa real. Por esa razón, se considera a alucinación como sendo unha forma de pseudo-percepción, por non ter orixe en ningún estímulo externo. Así a ilusión é distinta, pois, se trata dunha certa percepción, só que distorsionada, provocada por un estímulo realmente externo e existente. Queremos chamar á atención, que é distinta e non se debe confundir co delirio, pois este se basea nunha convicción, moitas veces baseada nunha crenza, aínda que que pareza evidente o contrario. Terminamos, dando a orixe do termo de alucinación en latín, que decorre de allucinatio.
Esta introdución entra en cuestión cunha conceptualización, que a economía secuestrou, tornándoo membro de pleno dereito do seu particular vocabulario. Falamos de Mercado ou Mercados.
Este vocablo toma realmente dúas de entre outras moitas acepcións, así que imos dar as dúas, máis xerais, que nos permiten acceder, de forma á especial ao concepto, en que nos interesa situar.
Mercado era un lugar público, que se caracterizaba por aí se localizaren postos de venda e, en especial de produtos alimentares e de consumo inmediato.
No entanto, o seu significado foi evolucionando, pois, actualmente se designa como mercados, lugares técnicos, maiormente dixitais na actualidade, onde se encontran, so as distintas formas, a oferta e a procura, de todo que se pode traducir en “negocio”.
Este é o sentido que nos interesa reter para o tema que desexamos desenvolver neste texto.
Nos falta soamente precisar, máis un termo, que por certo todos coñecemos, de sobrada maneira e que naturalmente todos sabemos ou talvez non, o seu significado. Tratase de financeiros/financeiras. Iremos agora por el.
Pode significar, persoa que ten a profesión de tratar de asuntos ligados aos investimentos ou á xestión dos diñeiros dunha empresa.
Os mercados financeiros, son espazos, que poden ser físicos ou non, ou sexa virtuais, onde se trocan activos financeiros, entre axentes económicos e onde se definen os respectivos prezos, deses activos.
Máis, conforman un determinado espazo, que ten por obxectivo, conducir o aforro das familias e empresas para investimentos. O aparente obxectivo é conseguir que os detentores de aforros, poidan ter acceso a un bo contra valor ( sinónimo dun bo beneficio), por empregaren os seus diñeiros, en investimento (falamos de préstamos a empresas e ou a outros emprendimentos).
Estes chamados “mercados”, están regulados, pola lei da oferta e procura, o que significa que se alguén quere aplicar o seu diñeiro (os seus aforros), nun determinado ben, terá que encontrar, outra persoa, que estea desexosa, de se desfacer dese mesmo ben, no prezo e condicións a pactar.
Aproveitamos esta entrada para referir, que precisamente en determinados momentos, se xeran ondas de optimismo e consecuentemente tamén de pesimismo, por razón das espectativas, que os distinguidos axentes dos referidos mercados, toman como sendo sinais do mercado (posíbeis tendencias, máis ou menos detectábeis).
A estas situacións de euforia o de pesimismo, foron chamadas burbullas, que normalmente se asocian máis coas chamadas ondas de euforia.
Un famoso economista, de orixe canadiana e posteriormente con nacionalidade americana, John Kenneth Galbraith, este se refería a estas situacións, a que chamou de burbullas, considerando que esta tendencia xa viña de praza, como sendo inherentes á existencia do libre mercado, a psicoloxía das masas e á euforia especulativa. Estamos perfectamente de acordo con este economista, famoso polo seu control dos prezos, durante a Segunda Guerra Mundial, logrando a súa estabilización e o control da inflación durante a guerra.
Todo isto serviu para que nos puidésemos situar e saber dunha forma moi simple, do que queremos falar, no presente momento dos nubarróns da economía mundial.
Entón o que está a acontecer?
Antes de procurar responder a pregunta en si mesma, queremos dicir que se esta perante un cadro en que os gobernantes, procuran inxectar todo un optimismo case inxenuo, para non ter que dicir mal intencionado, de que todo o que se aveciña, é un mar de bonanza, que tras consigo un futuro brillante e sorrinte para todo o mundo. Non somos, nin tan sorrintes nin cremos nesas ondas de optimismo que nos venden os gobernantes.
O que acontece é que o poder é alienante e dicir as verdades non arrancan os votos aos indiferentes. Esta é a realidade, núa e crúa.
Estamos agora en condicións de responder a pregunta enriba enunciada.
Temos lido nos medios de comunicación social escrita, así como na audiovisual oído, que os traballos de construción entre outro, se teñen que revisar á alta, pois, as materias primas se están tornando escasas ou nin sequera chegan nas cantidades necesarias para suplir as necesidades e, como tal, se ten que revisar os contratos pois, todo se terá que pagar máis caro.
Igualmente, vemos nos medios de comunicación referidos, o chamamento da hostalaría, da rúa a solicitar, que o popular café, o pracer dos pobres, tera que encarecer pois o custo da enerxía subiu. E como isto unha certa infinidade de ameazas, máis que correctas, nos están entrar polos petos dentro.
Será isto a verdade?
Non o cremos na súa totalidade, iso si, o que non temos dúbida, é da falta de forza dos gobernos para se imporen ao oportunismo empresarial. O raciocinio do empresario en xeral, é de non deixar escapar as oportunidades, que se lles ofrecen as circunstancias, para conseguir uns beneficios anormais, á custa da oportunidade. O seu raciocinio é de que llo non fan, son uns inaptos.
As escolas de negocios, sempre insisten, en que a mesma auga dos ríos, xamais pasa dúas veces debaixo da mesma ponte. Ese é un ensinamento xamais esquecido. Por esa razón, os prezos soben como unha canción española, no concurso da Eurovisión, “Balón sobe sobe”.
Fixémonos en os prezos da enerxía eléctrica española e non soa, estes atinxiron en menos dun ano valores absolutamente exorbitantes.
Serán lexítimos eses prezos da enerxía eléctrica?
Como aparecen eses valores?
Todo moi fácil de explicar, dunha forma moi elemental, se trata da economía do capitalismo liberal, animado polo seu instrumento de execución, o santo mercado, que é un oligopolio dos máis poderosos mundiais, e que están sustentados polos acordos interministeriais.
Trátanse de acordos cos representantes das compañías produtoras de enerxía, onde están sentados a dereita nos consellos de administración (os todos poderosos antigos ministros dos varios países) que foron os responsábeis directa o indirectamente, por permitir que as produtoras de enerxía, declarasen o momento para lanzaren o seu festín.
Recórdese que até se retrasou a abertura do gasoduto Nord Stream ou antes, North Transgas, aínda Gasoduto europeo do Norte e, tamén coñecido como o Gasoduto Ruso- Alemán ou Gasoduto do Mar Báltico.
Este está construíndose desde Víborg na Russia, até Greifswald na Alemaña.
E para que o botín fose aínda maior (este gasoduto, fai pasar o gas Ruso, directamente para a Alemaña, non atravesando a Ucraína), mais mesmo así traendo maiores beneficios a compañía rusa que é o suministrador do gas.
Non debemos esquecer a implicación do exchaceler alemán del SPD Gerhard Schröder, que chegou ao máis alto poder dos oligopolios rusos da enerxía, tornándose un dos maiores ditadores dos prezos e intereses dos produtores dese tipo de materia prima actualmente esencial (entrou nese negocio sendo elixido en 2017 o día 29 de setembro, para o consello de supervisión do maior xigante petroleiro ruso, a Rosneff, que son donos de máis de 70% do negocio), este señor é socio de agrupación política do actual Presidente do Goberno Español – Partidos Socialistas da Europa. Unha certa vergoña de corrupción.
Máis, dubidamos sinceramente, que en xaneiro, cando estiver en funcionamento o referido gasoduto, que sexa sensíbel verificar, nas nosas facturas eléctricas, un abaixamento de prezo. No entanto, o prezo das materias primas, que alimenta as centrais de ciclo combinado de produción eléctrica, o gas natural, necesariamente algo debe baixar o seu prezo (deixa de haber a portaxe de paso do gas pola Ucránia), tras a conexión, do respectivo gasoduto.
Mais os nosos receos, van moito máis lonxe, verificamos que os prezos das materias primas están a atinxir valores de marca nos mercados, por outro lado, no outro extremo do mercado, as taxas de xuro a curto prazo están o cerca de cero ou até negativas. Máis, mesmo os bonos públicos e corporativos a prazo están a prezos de auténticos saldos. A razón deste despilfarro se debe á abundancia de diñeiro inxetado polos bancos centrais, para compraren bonos, que as corporacións e, que outras institucións de investimento, se individen coas baixo taxas de xuro e, entren pura e simplemente no camiño das especulacións.
Vese por todo o lado, os fondos voitres a comprar compañías, a desmontalas e as a vender por partes, facéndose con lucros astronómicos.
Podemos dicir sen pena de estarmos a ser incorrectos, que se está xerando unha auténtica febre de especulación, que lanza man de todos os instrumentos legais e, outro menos, estafando, de forma fraudulenta as economías mundiais.
Agora, nos nutrindo das observacións de economistas como Galbraith, que na súa altura e posteriormente, Michael Pettis, residente e traballando na China, caraterizan a actual situación, como se estivésemos perante un autentico boom financeiro,de caracter especulativo. Isto é, como se estivésemos nunha autentica alucinación.
Máis un economista moi coñecido polos seus traballos económicos de carácter poskeynesianos, Hyman Minsky, dicía que os mercados financeiros, poden crear unha sensación, aínda que limitada o tempo, dunha falsa riqueza, moi semellante ao famoso “timo” de Ponzi, en que se pagaban uns excelentes rendementos das aplicacións, co diñeiro que entraba, do próximo cliente que desexaba investir. Se trataba dunha pirámide de timos, en que o último é que se daba conta que era todo un timo de ilusionismo financeiro.
Será que nos custa pronunciar a palabra que caracteriza o noso temor. No entanto, xa en nosas notas anteriores, falamos do un perigo que nos espreita, cada vez con máis intensidade e visibilidade, se trata do fenómeno da estainflación.
Esta, se trata dunha determinada situación, en que se encontra unha economía, dun país ou dunha zona económica e, que se caracteriza, por non crecer economicamente e, ao mesmo tempo, os prezos dos produtos e materias primas soben, desenvolvéndose igualmente o desemprego. Este fenómeno, se denomina, como enriba referimos estainflación.
Caractericemos agora dunha forma máis estrita: Se trata dunha aceleración da inflación, ao mesmo tempo que partilla con taxas de desemprego moi elevadas. O termo se debe ao economista inglés McLeod, na altura ministro da finanzas de Inglaterra (estabamos en 1965). Este, no seu discurso, ao Parlamento Británico, se referiu ao momento da economía mundial, dicindo que estabamos perante o que de peor podía acontecer nunha economía, por un lado unha inflación a todo o pano e, por outro lado, un grande nivel de desemprego, coincidindo cunha estagnación da economía no seu todo.
Formalmente, se recoñece esta situación, cando o que pasa, é que existe unha recesión, porque o Produto interior bruto (PIB), presenta unha baixada de valor, durante dous trimestres consecutivos e, cando esta recesión é acompañada por inflación de grandes cifras, a esta conxugación de situacións, se denomina estainflación.
Os economistas, especialmente os macro economistas, sempre teñen esta situación como algo desenvolver unha situación como a que ocorreu entre 1965 e 1980 catastrófico. Casi todas as políticas monetarias, así como as fiscais, que se utilizan, nestas circunstanciais en vez de resolver o problema, acostuman a agrávalo. Recordemos o acontecido entre 1965 e 1980.
Nesta situación a recesión acostuma ser parcial, rexistrándose desigualdade de comportamentos, algúns sectores crecen mentres outro decrescen. Sempre que esteamos perante unha economía suficientemente aberta, a inflación vén acompañada de procesos de desvalorización. Podendo mesmo o mercado das divisas teren comportamentos de contracción e outros de expansión. Tratase dun autentico mundo económico de contradicións e, como tal extraordinariamente complexo de xestionar. É costume os economistas consideren este un dos peores escenario da economía.
Infelizmente, mesmo coas mensaxes de optimismo lanzadas polos bancos centrais, parece que este será o panorama que nos espera, no futuro non moi distante. Diriamos que está xa encima das nosas cabezas.
O que tamén parece é que os gobernantes non queren polo grito no ceú pois, iso non dá votos e máis, os retira e as medidas para contrarrestar este panorama, non son agradábeis.
Non obstante, fiquemos cos prezos de todos os bens a subir, o mercado a ser desabastecido, propositadamente e os contratistas e empresarios a aproveitar a sacar lucros extra, sen calquera razoabilidade.
Este é o mundo que o capitalismo salvaxe nos ofrecen e que dos gobernos non queren protexer.
Se el primero en comentar