Habemus Presidente. As eleccións en Portugal do día 24 de Xaneiro

Por Jose Vieira

Tal como se estaba a prever, as eleccións para elixir o próximo Presidente da República de Portugal, realizadas o pasado día 24 de xaneiro, non rexistraron grandes sorpresas canto ao gañador final, outro si, en relación aos resultados, analizados individualmente.

Estamos en plena pandemia, probando Portugal, conforme podemos verificar, a través do diario da pandemia, que o país se encontra no seu punto máis crítico, da crise sanitaria e económica. É o país, en que máis se deteriorou a situación pandémica do mundo. É duro, mas é a realidade dura e crúa.

Era esperada unha gran abstención e, como tal, se admitía que esta chegase até aos 70 %.  Con esa previsión, tan desastrosa, estabamos a nos habituar a idea, de poder haber unha segunda volta, para indagar entre os dous mellores demandantes, quen iría ocupar o posto no Palacio de Belén.

Os datos foron maos, mais a pesar de todo, aínda votaron 39,49% dos electores inscritos no censo electoral.  Isto quere dicir, que a abstención ganancia de moi lonxe as eleccións en cuestión.

Desinterese, ou efectos da Pandemia?

Creo que ambas son causas dun efecto inevitábel.

Mesmo contando con estes datos non sorprendentes, temos que admitir que houben varias sorpresas nesta carreira para de máis alta maxistratura do país.

Imos comezar polo último clasificado nesta proba pedreste:

Vitorino Silva, un ex-elemento da xunta de freguesía de Rans, do concello de  Penafiel, un home de perfil simple, mais cunha forza feita de emoción e ganas de servir, desenvolveu un camiño a través do ambiente e do pobo rural, acabando mesmo por perder a votación na súa propia freguesía, a favor do gañador das eleccións. A súa candidatura, foi froito de improvisar e, sen os medios mínimos, de que dispoñan a maiorías das outras. Se ficou nunha  fasquia do 2,94% dos votos totais (o sexa dos 39,49%), que en votos contados se caracterizou por 122.734  papeletas.

Seguimos, coa segunda clasificada, a diplomática e ex-parlamentaria do Partido Socialista Ana Gomes, non tivo o apoio expresado do Secretario Xeral do seu Partido, o actual Primeiro Ministro portugués António Costa. Esta concorrente, autotitulouse a seguidora da mensaxe política do socialista expresidente da República Portuguesa Mário Soares. Tiña como un dos seus principais apoiantes, o gran poeta e tamén ex-concorrente á Presidencia da República, Manuel Alegre. Pois, mesmo así, conseguiu un resultado inferior ao do poeta, cando este concorreu ao mesmo posto político.  Máis, é aquí, que aparece uña das grandes sorpresas destas eleccións. Ana Gomes se colocou en segundo lugar, cunha escasa diferenza a seu favor do 1,07%, ou sexa, 44.762 boletíns de votos, por encima do grande gañador das eleccións ( enténdase  gañador moral), André Ventura do partido Chega, expoñente máximo da rampante extrema  dereita  en Portugal.

Sobre este grande gañador das xornadas  electorais do  día 24 de  xaneiro de 2021. Se trata, de André Ventura, o demandante da extrema dereita, que preconizou durante a campaña un discurso, o máis conservador, populista, retrograda, racista e xenófobo, máis mesmo así, conseguín practicamente a mesma votación que a segunda clasificada Ana Gomes, representante se  credenciais do partido de goberno.

Queremos resaltar algunhas das súas lanzas, este demandante utilizou, como sendo o correcto exemplar, da  hereditariedade dos populismos da extrema dereita da Europa   xenófila (e, bastante máis a dereita do que por exemplo os Le Pen, de Francia).  Conseguindo gañar o primeiro lugar nas votacións de domingo, en varías localidades, do Alentejo, tradicional feudo, do Partido Comunista.

Quen se desprazar polo Alentejo poderá constatar no lugar, que os descontentes pola situación, escolleron o populismo de Ventura, contra os acomodados e até conservadores  PCP e Bloque de esquerda. No entanto, o Bloque de Esquerda chama ao entendemento.

Será posíbel, ou estarán mesmo condenados a se entender?

O correcto, é que entre o PSD e o CDS, a intromisión de André Ventura non deixou nada que nada continuase como antes. O pobo non deixou de ouvir a “canción do bandido” pois, o que quería escoitar, é o que me gustaría ouvir, era algo distinto do que sempre lles dicían e que non se cumpría.  E, iso é o que André hai feito, prometeu e máis do que iso, atribúo ás quebras de promesas, a que os seus antigos elixidos, os desprotexer e abandonaban (en resumo, os habían traizoado). É a vitoria do populismo, puro e duro, que engancha os descontentes, é o conto “chino” en que queren crer. No entanto a estratexia de André Ventura, foi moito máis acutilante, cando necesitou de cambiar o seu populismo, chamou a colación, a Francisco Sá Carneiro.

Para o actual e gañador das eleccións, o demandante Marcelo Rebelo de Sousa, non pasou nada e todo ben, até gañou as eleccións.

Xa o mesmo non pasou con Ana Gomes, a demandante que se quedou en segundo lugar no ránking dos resultados das eleccións, que acusa a dirección do Partido Socialista, da ter marxinalizado, co seu silencio, pois, esta non o interpreta de modo distinto, que non sexa un apoio ao compañeiro de camiño do Goberno Socialista, que é Marcelo Rebelo de Sousa e que para ela é un membro do Partido Social Demócrata.

Volvemos ó grande gañador da noite, o demandante André Ventura, e temos que pensar, que este conseguiu 28.404 votos, no Alentejo, e especialmente xunto a aldeas, cuxa poboación era maioritariamente de razón cigana. Unha vez máis, entrou aquí o habitual tipo de actividade desenvolvida por esta etnia, o comercio e a distribución do encaixe.

Que me perdoen, que sirva de aviso á navegación en España co Vox.

Isto non pasaría dun chiste, sen grandes consecuencias, se por exemplo non extrapolásemos para unhas lexislativas e, entón, os seus 496.583 votos lle renderían cerca de entre 14 e 18 deputados na Asemblea da República. Esta é, a idea máis importante a retirar deste gañador das eleccións.

Podemos comparar datos entre as Lexislativas de de 2019 e as Presidenciais de 2021.

Verificamos así, que se proxectamos os seus resultados, estariamos nunha fasquia electoral, para unha nova Asemblea da República, que naturalmente crería un número de deputados, semellante ao enriba referido de entre os 14 e os 18 deputados.

Imos agora falar de dous dos grandes perdedores, das eleccións. Estes se, cometeron unha estratexia desastrosa, de tal maneira que os seus resultados, foron moitísimo abaixo do que sería de esperar, sexa cal sexa, o ángulo en que se observen os datos.

João Ferreira, home empeñado e un bo militante do Partido Comunista Portugués, non era realmente a persoa correcta para o momento. Realmente a política do partido en cuestión, sempre se demostrou que privilexiaba a formación e a doazón dunha honestidade política que non tiña par entre os varios partidos, xamais abdicou da súa liña de conduta. No entanto, xa tiña tantos e tantos exemplos, de que dentro dunha torre illada, de vixía, onde solo se espreita, e onde non se ve, nin é visto, nin oído no exterior, trae como consecuencia a ignorancia das xentes da rúa. Ver o que pasou co anterior demandante ao mesmo cargo Edgar Silva, que mesmo así tivo mellores resultados. Se tratou dun suicidio, que traerá necesarias consecuencias.

Co Bloque de Esquerda, pasou algo de moi semellante. A demandante escollida, Marisa Matias que é unha persoa igualmente moi ben preparada, como o era igualmente João Ferreira, transmitiu un certo e notábel traballo de esclarecemento político, e como se verificou, non souberon os seus partidos, ler o que se estaba a pasar á súa volta e, que o país, non é só, a proximidade de S. Bento, hai máis Portugal. Estes dous partidos, están obrigados a se entenderen, sobre pena de se viren a non representaren, nada na paisaxe política portuguesa, a non ser algo do pasado.

Estas son algunhas das moitas reflexións, que no dealbar das últimas eleccións pandémicas, para a elección dun novo Presidente da República portuguesa e, tal como se prevía, o vello se fai novo por máis un mandato novo.