Riqueza e beneficios

Por Jose Vieira

Punto de reflexión:

O 1% dos cidadáns máis ricos posúen 45 % da riqueza mundial e os restantes 99%, deteñen soamente 65% do total.

Referímonola que cerca de 56 millóns de cidadáns posúen case a metade da riqueza mundial, ou sexa, o que pertence a cerca de 5.300 millóns de persoas adultas, existentes no Mundo en que vivimos.

No entanto, é preciso referir, que destes cerca de 3.000 millóns, non posúen, practicamente nada de riqueza (claro, despois de deducir as respectivas débedas).

Este é o noso punto de partida para que se poda ter unha idea da desigualdade social, en curso no Mundo en que vivimos.

Antes de avanzarmos máis, estes datos son respigados do informe anual sobre a riqueza global, publicado polo banco Credit Suisse (e se trata do informe dato á luz en 2021). Este documento é do mellor que se publica no Mundo, sobre o tema en cuestión.

É importante adiantar, que durante o ano de 2020, en plena pandemia, o grupo dos ricos, aumentou de máis 5,2 millóns de novos. Isto quere dicir, que foron os ricos que mellor souberon aproveitarse, durante a pandemia, de todas as axudas dos gobernos, para aumentar as súas propias riquezas.

Con isto o que queremos dicir, é que, e cito que “os recortes de emerxencia das taxas de xuro e outras medidas de estimulo dos gobernos, beneficiaron esencialmente os que menos necesitaban” (tradución de nosa responsabilidade do orixinal). As consecuencias foron o aumento de activos en valor, para alén de estarmos en recesión.

O respectivo informe referido, conclúe que liquidamente corresponde a 1% da poboación mundial adulta (agora de 56,1 millóns de persoas), terían activos de cerca dun millón de dólares americanos (o correspondente a 840.000 euros), mentres a restante riqueza, dividida entre a restante poboación adulta non chegaba a 80.000 dólares (ou sexa, 67.200 euros).

Podemos, seguindo o referido informe, dicir que a riqueza mundial ao final de 2020, se situaba en cerca de 418,3 billóns de dólares (o que corresponde a 351,372 billóns de euros). Isto significa que houben un crecemento de riqueza global de cerca de 7,4%.

Se  pregunta quen gañou e quen perdeu?

Quen gañou de forma visíbel, e cantos máis ricos produciu

Estados Unidos da América do Norte          1.730.000

Alemaña                                                         633.000

Australia                                                         392.000

Xapón                                                            390.000

Francia                                                           309.000

Inglaterra                                                       258.000

Este grupo de países, como vemos, contribúen con 3.712.000, novos ricos, mentres todo o resto do mundo suman 1.488.000 novos para o aumento de 5,2 millóns de novos ricos.

Así, resumindo, por grandes grupos continentais, gañou a América do Norte, a Europa e a China.

Quen perdeu de forma visíbel: foi sobre todo a América Latina, a India e a África

Probabelmente se espera, entre os anos de 2025/2026, a riqueza mundial atinxirá o valor de aproximadamente de 583 billóns de dólares (ou sexa 489,72 billóns de euros). O que mantendo o mesmo criterio de cálculo daría que os ricos pasarían de ser 56,1 millóns de individuos adultos, a cerca de 84 millóns.

Isto tamén significaría que, de entre os ricos, os súper ricos atinxirían, por esa altura un número de cerca de 344.000 individuos adultos, ou sexa, un crecemento, de cerca de 60% en 5 anos.

Reparemos como se procesou a evolución, a riqueza por adulto mundial en 2000, que era de 31.378 (equivalente a 26.358 euros), e se excluímos a inflación, a riqueza per capita en adultos, hoxe é de 2,5 veces maior (o sexa, 78.445 dólares e de 65.894 euros).

Esta situación non se comprendería se non completásemos dicindo que a maioría deste aumento se concentra nos Estados Unidos da América e non Europa.

Esta forma, de estudar os valores de riqueza, entre países, nos parece ser unha boa metodoloxía, pois, por exemplo, verificamos que onde a riqueza creceu de forma máis forte, foi na Suíza e na Australia, o que nos parece ser un indicativo moitísimo fiábel, polos sinais externos que todos coñecemos deses países.

No entanto, non podemos deixar de referir, que a apreciación da moeda, é notoriamente un dos principais responsábeis, polo aumento dos valores da riqueza medía. Isto trocado en explicación máis simple, significa que o dólar se depreciou en relación a moitas das outras moedas nacionais.

Así a riqueza, mantendo os criterios homoxéneos utilizados desde o inicio, podemos avanzar que a  respectiva riqueza, descendeu na India cerca de 4,4 % mentres que na América do Sur, aínda foi maior a contracción, pois, a caída, foi do 11,4%. Estes números son respectantes ao ano anterior.

Axiña damos un cadro cos números, agora referidos a 2020:

Igualmente podemos referir, segundo o informe en cuestión, que 2.900 millóns de persoas adultas, ou sexa 55% dos adultos de todo o mundo, teñen unha riqueza inferior a 10.000 dólares per capita (ou sexa, 84.000 euros), o ano de 2020.

Que no tramo de posuidores de riqueza entre 10.000 e 100.000 dólares (entre 8.400 e 84.000 euros), foi onde a riqueza máis creceu, pois, pasou de seren 507 millóns en 2000 até cerca de 1.700 millóns en medio de 2020, o que mostra o peso das economías emerxentes, sobre todo a chinesa.

Podemos dicir que en 2020, considerando o patrimonio persoal = activos financeiros + propiedades – dividas, todo isto, por enriba de 129.000 dólares (108.360 euros), encontramos cerca de 10% da poboación, no entanto se agora consideramos dentro deses os que posúen máis dun millón de dólares (840.000 euros), se reduce a 1% da poboación total.

Isto, manifestamente, demostra unha desigualdade extrema e intolerábel, no Mundo en que vivimos.

Abaixo damos un cadro do número de súper millonarios por país:

Así podemos dicir que en primeiro lugar como decorre do cadro, os 39,1% da América do Norte, corresponde a 22 millóns de millonarios pronto seguido da China, en segundo lugar con 9,4% dos millonarios mundiais.

No entanto, aínda se acentúa  máis esta desigualdade, se buscamos entre os “súper dos  súper ricos”, ou  sexa, os que  posúen  máis de 50  millóns de dólares (42  millóns de euros), que  son cerca de 215.000  individuos, que realmente  son  quen domina o Mundo  en que  vivimos ( non esquecemos que  eses que referimos,  son  quen  gobernan a totalidade da  poboación mundial que é de cerca de 7.900  millóns de habitantes).

E máis foron estes últimos que máis gañaron coa pandemia, pois, viran a súa riqueza aumentar de forma exponencial, o que é inacreditábel, sobre todo nas circunstancias actuais, mentres a maioría da poboación sufría os rigores da pandemia.

Se agora nos referimos ao índice de Gini, a medida de desigualdade, os valores deste son moito máis grandes para a desigualdade de riqueza do que para a desigualdade de ingresos.

Referindo a desigualdade de riqueza nas economías desenvolvidas o país máis  desigual é os Estados Unidos da América do Norte, mentres, por outro lado, os países máis  desiguais, en xeral son, Brasil, África do Sur e Rusia.

Volvamos ao aspecto estatístico, podemos entón dicir que o decil máis rico, ou sexa os 10% dos adultos, domina cerca de 82% da riqueza mundial e neste só percentil existe cerca de 45% dos activos dos lugares.

Non podemos deixar pasara a oportunidade de resaltar que esta situación, só ten só cambiado para peor na última vintena de anos.

Segundo o estudo referido, cerca do ano de 2025/2026, a China representará máis do 25% do aumento de riqueza, dos lugares, no mundo. Segundo o estudo, en cuestión, a China iniciara o século 21, cun per capita de 4.250 dólares (3.570 euros) e se estima que nun quarto de século ascenda á “categoría máis alta de riqueza”.

Así, a riqueza financeira, hai superado a riqueza non financeira, durante estes primeiros 20 anos (excepción o ano de 2008), en virtude da especulación levada a efecto, nos mercados financeiros polos “super dos súper ricos”.

Transcríbemos a conclusión, do referido estudo, en relación á posición dos ricos nos Estados Unidos da América, “o 1% máis rico, estadounidense, posúe actualmente 53% de todas as accións e fondos mutuos nos Estados Unidos”.

Falemos agora de beneficios. Segundo variados estudos recentes, mostran como é perfectamente evidente, que o crecemento dos beneficios, marcan o ritmo de novos investimentos.

No entanto. O crecemento dos beneficios e investimento, foi subindo até 1990, para pronto se mostrar a baixo durante o final desa década.

 É precisamente en 2005, que os beneficios se comezan a desacelerar dunha forma altamente notoria. Este comportamento tivo como consecuencia a diminución do investimento e, logo a gran Recesión de 2008.

Estudos, como o do economista Harnett, mostran como os investimentos produtivos, non chegan sequera, polas razóns apuntadas, para substituír os equipamentos produtivos que se van tornando obsoletos.

Así, dunha depreciación do 2% mundial, na década de 1990, pasamos a menos do 1%, na actualidade. Podía estar a influír nestes números a caída do investimento público, en relación ao PIB, no entanto, analizando máis profundamente, vemos que o investimento, ten sido ditado pola diminución dos beneficios de forma esencialmente.

Isto significa que os “súper dos súper ricos”, ten optado polos mercados financeiros, deixando de lado os investimentos produtivos non financeiros (é a reacción normalmente daqueles, ás quebras de beneficios na actividade  produtiva), coa especulación, ten obtido resultados altamente  beneficiosos.

O Mundo en que vivimos, se está a tornar cada vez máis un couto de caza privado, duns cantos en detrimento da gran maioría.

Será esta a nova normalidade desexada?

Temos por certo, que non é a que, debiamos aspirar para nós e para os nosos descendentes.