O cervo e a sombra, de Diego Ameixeiras

Tal vez a novela máis estilizada, máis redonda e, ao tempo, máis desacougante e penetrante entre as que deu a coñecer ata agora.

Por Ramón Nicolás / Caderno da Crítica

Sempre entendín a escrita de Diego Ameixeiras como un exercicio de honestidade; esixente e discreto, afastado do compracente a perseguir con devezo e teimosía horizontes gobernados pola intensidade, emocional e narrativa. Un exercicio do que se aprende moito e que, como lector, resulta imposible quedar indiferente. Confírmame esta percepción O cervo e a sombra:  talvez a novela máis estilizada, máis redonda e, ao tempo, máis desacougante e penetrante entre as que deu a coñecer ata agora pois nela a palabra convértese en gume que disecciona as estremas, que as hai, da condición humana.

Cuns diálogos que brillan con luz propia, o ritmo vertixinoso que se enseñora a proposta – ideada se cadra a través dunha sucesión acertada de fotogramas narrativos-, xunto á acaída dosificación argumental que nos fai ser parte activa e actuante, a carón desa atmosfera do Ourense de hai seica un par de décadas, resultan claves para explicar algunha das razóns que nos obriga a empatizar cunha sombra que é o personaxe de Mateo: un provedor de droga que conta en primeira persoa unha historia de redención e de esperanza. Non todas as cousas son como parecen en primeira instancia e Mateo revela, con certeza, que o seu mundo é, ou foi, un ente complexo onde nada é branco ou negro. Nel inzan anxos custodios e insurxentes que terman dunha esperanza por veces transformada en algo tanxible pero que, noutras, se esvaece e abre a porta ao abismo.

A novela convídanos a tocar as “cicatrices invisibles”, rescata historias silandeiras e silenciadas e ten a rara habilidade de permitir que sintamos na pel o tormento que sofren os “espectadores atormentados do mundo”. A estes podemos acompañalos nunha viaxe en forma de espiral onde atopamos violencia, si, mais ao tempo fardeis de memoria familiar e colectiva, entrelazados con historias de amizade luminosas, taleigas anoadas ao amor e desexo. Un libro poboado de almas que emerxen da noite, que veñen desde o lado máis salvaxe, para quedar na nosa memoria.