Lembrando Outubro: John Reed

Por Jose Vieira

Por veces somos tentados a pensar que os éxitos, sexan agradábeis o menos bos, se acumulan en determinados meses do ano, ou sexa dunha maneira máis concentrada nuns do que noutros. Isto non ten nada a ver, con calquera apoloxía de teorías de determinismo. Cremos, firmemente que, se debe a unha mera coincidencia, e non a calquera outra circunstancia. 

Comezamos pola Revolución de outubro na Rusia, coñecida tamén pola Revolución Bolchevique ou como a gran Revolución Socialista de Outubro, que se tratou dunha segunda fase da Revolución de febreiro de 1917.

Cabe dar unha nota, para explicar, que non existía unha correspondencia de calendario entre o occidente e a Rusia de entón. Aí eles se rexían polo calendario  Juliano, que era o vixente os tempos dos zares, mais que posteriormente foi abolido polo goberno  Bolchevique, e así o que para eles era o día 25 de outubro, para nós era o día 7 de novembro, do mesmo ano pois, nos utilizabamos e continuamos co calendario  Gregoriano.

Realmente esta data, 25 de outubro é igual a 7 de novembro, ambas de 1917. Nesta data é cando se dá o asalto, ao goberno provisional, acción reclamada insistentemente por Lenine, coa curiosidade, de estar xa a decorrer, as sesións, de II Congreso dos Sovietes.

Foi durante este congreso, que os socialistas moderados, abandonaron o respectivo congreso, con esta actitude, facilitaron que os bolcheviques, puidesen de inmediato, formar un goberno, onde só estivese formado por só membros de seu partido (se chamou Sovnarkom).

Este recordo, nos serven para que teñamos en atención un libro que varías veces o temos relido, pois aínda hoxe, é extraordinaria non só a descrición dos acometidos, como a calidade literaria do mesmo.

Falamos de John Reed, xornalista, poeta e escritor, que o pasado día 19 de outubro, fixo cen anos, que morreu. Foi, precisamente en 19 de outubro de 1920, que a súa vida se extinguín, despois de ser atacado por un surto de tifo. Iso aconteceu en Moscova, cortando a carreira do gran xornalista e escritor, que xa era John Reed. Tiña soamente 32 anos, moito se podía esperar, aínda da súa carreira, que a pesar de curta, xa estaba pontificando a nivel mundial.   

O seu recoñecemento é consensual, mesmo entre os máis conservadores. No entanto, cando en 1919 regresou aos Estados Unidos, participou no Congreso Socialista Nacional, en agosto de 1919, e cun grupo de inconformistas, acabou sendo expulsado, do referido congreso. John Reed, con algúns dos expulsados do referido congreso, viñeron a formar e a fundar o Partido Comunista dos Estados Unidos da América.

Quen era John Reed?

John Reed, naceu dunha familia burguesa americana, a 22 de outubro de 1887, en Portland, Oregon, vindo a falecer, moi mozo, en Moscova a 19 de outubro (calendario Gregoriano) de 1920.

O seu pai era un comerciante e industrial de madeiras, de gran éxito e, súa nai, era descendente dunha familia rica, de carácter conservador, cuxas ideas que tentou impor a seu fillo.

John Reed, estudou nunha das máis prestixiosas universidades do mundo, Harvard, téndose licenciado en 1910. Cando acabou a carreira universitaria, en 1910, viaxou por toda a Europa. Recordamos que tamén pasou por España, tendo até acontecido un episodio anecdótico, pois foi prendido, como sospeitoso, debido ao seu aspecto, en Medina de Río Seco.

A razón, parece ser que iría a pasar, por esa zona unha comitiva real española e, como seguridade, o prenderon. Logo que se informaron que era americano, foi prontamente liberado. Este chiste, consta, fixada, nun seu escrito inédito. En tal texto da conta de pasar por Madrid, Toledo, Valladolid, Burgos, San Sebastián e Tolosa. O texto, non publicado, se titula “Un paseo por España”, pertencendo a colección de John Reed.

Tres anos despois, de se ter licenciado, en 1913 comezou a traballar para un periódico de perfil radical, “The Messes”. Non obstante xa en 1911, traballara como Correspondente de Guerra, para o “Metropolitan Magazine”, cubrindo a Revolución mexicana, onde efectuou múltiples entrevistas, que lle deron, un gran recoñecemento e éxito.

Aí acompañou a saga do grande revolucionario que foi Pancho Vila, coñecendo igualmente o presidente do México Venustiano Carranza, que viviu entre 29 de decembro de 1859 a 21 de maio de 1920, sendo foran militar, empresario e político, terminando como presidente Constitucional, entre 1917 e 1920. As súas opinións sobre esta Revolución están plasmadas no seu libro “México Urxente”

En seguida, se desprazou ao Colorado, nos Estados Unidos da América, para cubrir as folgas dos mineiros de carbón, o ano de 1914. Debemos adiantar, que o trato dos mineiros era, como mínimo indigno, sendo próximo á escravitude. Inclusive vivían en instalacións das propias minas, sen auga nin enerxía e tiñan obrigatoriamente que gastar os seus salarios, para se proveren de víveres, nas tendas das propias empresas carboníferas. Para se ver como son os camiños percorridos por algúns dos “Amos do Mundo”, informamos que, algunhas destas minas, pertencían aos RocKefeller (fundadores do Club de Bilderberg).

Coa eclosión da Primeira gran Guerra Mundial, en 1914, volveu a ser correspondente de guerra, escribindo “A guerra no este de a Europa”. Este traballo lévoo até a Rusia, estando presente nos éxitos e nas xornadas (II congreso dos Soviets de Obreiros, Soldados e Campesiños de toda a Rusia, que foi sempre liderado polo Partido Social Demócrata Obreiro da Rusia – bolchevique) de outubro/novembro de 1917, en San Petersburgo. Durante esta estadía inicial coñeceu a Lenine.

É deste período, talvez o seu libro máis famoso e, como tal máis coñecido, “Dez días que estremeceron o Mundo”, cuxa primeira versión, se deu à luz en 1919.

 Este seu escrito, tivo unha edición en España moi popular, ofrecida polo Periódico “Público” en 2009 (pertencendo a PC Biblioteca Pensamento Crítico), que se caracterizaba, por un breve prefacio de Lenine firmado en finais de 1919, na edición norte americana. Igualmente nesta edición figura un interesante prefacio a edición rusa de N.  Krupskaya. O seu prefacio, con data de 1 de xaneiro de 1919 e dato a prensa en Nova York é o terceiro elemento deste belo libro de relatos, esenciais. De referir que nesta edición, se encontra un conxunto de 134 excelentes páxinas, de notas adicionais do propio John Reed.

Os seus traballos de  periodista e de escritor, tiveron o seu recoñecemento aínda en vida, por exemplo os resgados eloxios  Rudyard  Kipling, (que se tornou celebre polo seu famoso poema  If – si ), a John  Reed, considerándoo como un excelente e fiábel  reporteiro, así como, polo escritor, poeta, americano de grande  prestixio mundial, John Dos Pasos, que lle dos maiores eloxios como correspondente de guerra.

Como curiosidade, John Dos Pasos, foi condutor de ambulancias durante a Primeira Guerra Mundial. Este gran escritor, era de orixe portuguesa, sendo igualmente licenciado por Harvard. O seu nome completo era John Rodrigo – e non como vulgarmente escriben Roderigo dos Pasos. Tamén veu a constituír parte integrante do seu nome dos cando de traxe, só era a contracción da proposición de máis o artigo os, pasando o dos para dos. Ambos e moitos outros autores de todo o Mundo viñeron a dar relevancia aos escritos de Reed e á súa excelente calidade quere como escritor quere como revolucionario. Os eloxios continúan ao día de hoxe, continuando as súas obras a seren editadas e tomaren asento como referencia.

Sen autores como este, que son completamente intemporais, que dan realmente cor à arte de transmisión de relatos e ideas. A eles debemos conceder toda a perennidade aos seus relatos e preservalos na nosa Memoria Colectiva.