Por Jose Vieira
Algo que temos a impresión, de que non está moi claro, na cabeza da maioría das persoas, non afectas aos temas macroeconómicos, é o problema das ganancias no mundo e, como non, dos seus respectivos motores.
A razón ser deste texto, un pouco máis específico, se fica a deber á situación atravesada, e que merece unha máis circunstanciada analice macro.
Imos partir dunha clasificación comparativa, estruturada á praza dun período de tempo, que o situamos, entre o desfacer da Segunda Guerra Mundial, colocando o inicio os anos cincuenta e utilizando datos moi recentes, no entanto, anteriores á entrada da pandemia, xa coa previsión dalgunhas nubes, aínda que aínda pouco visíbeis nos horizontes, mesmo para os observadores, menos optimistas.
O que tratamos de mostrar é que houben un cambio nas taxas de beneficio, coa mesma semellanza e a mesma intensidade das crises na produción capitalista.
O que pretendemos dicir, é que dunha maneira simplista e directa, o sistema capitalista globalizado, viña mostrando desde algúns tempos, unha especial atracción para un desaceleramento, en termos do que a propaganda neoliberalista viña a intentar, facer pasar ao grande público, mesmo podendo dicirse que xa tiña estado en mellores momentos. Como moitas veces se di, na sabedoría popular, “non hai mal que sempre dure nin tan pouco ben, que non acabe.”
Como xa temos afirmado outras ocasións, e como o propio Karl Max, indicara e explicado, sobre todo cando fala de que hai unha tendencia descendente nas taxas de beneficio, do sistema capitalista.
Nos xorde entón, a pregunta, con que moitos deparamos e que buscamos saber, se Marx, podería afirmar que con está analice, a onde chegarían os beneficios:
Podería chegar a cero?
Imos facer un esquema demonstrativo con números reais, retirados da “Penn World Tables”, da série (9.1) dos TIR, estes son dados dos países coñecidos como G20.
IDADE DO OURO (1950/1965)
Valores de beneficios partindo de 10 e o punto máis elevado 11,2
CRISE DE RENTABILIDADE (1965/1968)
Descende de 11,2 até ó punto máis baixo de 7,4
RECUPERACAO NEOLIBERAL (1983/1996)
Sobe de 7,4 até cerca de 9
LONGA DEPRESIÓN (1998/2017)
Baixa de 9 até ó punto máis baixo 7,8, subindo lixeiramente até 8,2
Podemos ver moito claramente, esta evidencia empírica, no cadro abaixo indicado, onde se pode observar o comportamento do trend á praza de 67 anos. Máis se pode ter desde a situación actual, a percepción de que a curva volve a caer dunha forma practicamente abruta durante o ano corrente (2020).
Para que isto fose realmente un punto claro, bastaría ser posíbel demostrar empiricamente que a respectiva cuestión dos beneficios decrescentes, de Karl Marx, se xustificaba, na propia estrutura capitalista.
Se vermos os elementos destacados enriba, que dividimos en catro partes, o que verificamos é unha tendencia a baixa, en forma de trend.
Explicando vemos, que as ganancias subían, desde os anos 60, até xusto a depresión dos anos 80 (principios). Que máis tarde se dá unha recuperación neoliberal, en que os beneficios se recuperan, no entanto xamais atinxen os picos, obtidos no período da idade do ouro. Esta recuperación, atinxe o seu punto máis elevado, exactamente ao final dos anos 90.
Debemos, no entanto, non deixar de sinalar, que na recuperación neoliberal, os beneficios xamais pasaron dun valor bastante inferior às medias dos anos de ouro. O trend continúa a non inverter a súa tendencia descendente.
Séguese a larga recesión desde os anos 2001 a 2007, que aínda que apareza unha moi leve recuperación, perfectamente encostada a gran Depresión (2008).
Que podemos dicir, desde aí, é que a maioría dos países que máis sufriron coa gran Depresión, probaron moito debedes recuperacións e porén neste momento non están cicatrizadas totalmente as feridas. No entanto, algunha moi débil recuperación se puiden detectar, pero cada vez máis cerca do eixe as abcisas.
Coas evidencias, que enriba referimos e que xa eran patentes nos idos do fin de 2017, verifícase empiricamente, que de novo no dous últimos anos a curva dos beneficios, se aplasta sobre a liña de trend, prevíndose polos elementos perfectamente enumerados polas Contabilidades Nacionais dos G 20, que hoxe a liña que segue os referidos beneficios, pasa para debaixo da liña de trend. “Quod erat demonstrandum” (como queriamos demostrar)
Se relermos o que enriba se caída dito, non nos pode reter outra información fiábel, que non sexa a demostración empírica da lei dos beneficios decrescente de Karl Marx, tanto escrita como en forma de gráfico.
No entanto, hai máis, é que queremos e debemos responder a pregunta, que formularamos e, que preguntaba se estes beneficios poderían chegar a valor cero.
Pois, despois de podermos xustificar empiricamente a lei dos beneficios decrescentes do sistema capitalista, sendo verdade empírica, os seus valores non só chegarán a cero, como está a acontecer, como van atinxir valores negativos.
Iso só quere dicir unha cousa, que o sistema capitalista, por si só, chegou ao fin do seu recorrido e como tal, só se pode manter à costa de escravizar, onde sexa imposíbel a man de obra humana. De aí que está a onde pode substituír, toda a que pode por sistemas robóticos e como tal, diminuír dunha forma drástica a compoñente humana.
Entón o que podemos esperar do sistema capitalístico e dos seus respectivos adalides? (1)
Esta perfectamente à vista, desemprego ou empregos precarios, mal pagados, mobilidade constante de unidade de traballo e como todo isto non fose pouco, conducirá a un aumento incontrolável da máis extrema e severa pobreza.
Isto é ao que nos quere levar o capitalismo global e agoniante.
Hai quen lle chame APOCALIPSE DO POS DOBRE CRISIS, PROVOCADA POLO EXTERTOR DA MORTE DO CAPITALISMO GLOBAL.
Nota:
(1) Adalides, xefes supremos, neste caso da gran industria e grande comercio. Dito doutra maneira os Amos do Mundo.
Se el primero en comentar